राजश्री शाहू महाराज जेष्ठ साहित्यिक व कलावंत यांना मानधन सन्मान योजना यामध्ये सुधारणा करण्याबाबत, पर्यटन व सांस्कृतिक कार्य विभाग शासन निर्णय १६-०३-२०२४
०२. योजनेचे नाव : “राजर्षी शाहू महाराज ज्येष्ठ साहित्यिक व कलाकार मानधन सन्मान योजना”
०३. कलाकार व साहित्यिक :
कलाकार – जे कलाकार १५ वर्षापेक्षा जास्त काळ प्रयोगात्मक कलेच्या क्षेत्रात (performing art) सादरीकरण करणारे, केवळ संबंधित कलेवरच गुजराण असणारे कलाकार या योजनेसाठी पात्र असतील.
साहित्यिक- जे साहित्यिक १५ वर्षांपेक्षा जास्त काळ साहित्य क्षेत्रात लेखन करणारे केवळ त्यावरच गुजराण असणारे साहित्यिक, कलाक्षेत्राशी निगडीत लेखन / समीक्षा करता अशा साहित्यिकांचा या योजनेसाठी पात्र असतील.
०४. मानधन :
कलावंतांना सरसकट एकच श्रेणी रुपये ५,०००/- इतके मानधन देण्यास मान्यता देण्यात येत आहे. सदर मानधन लाभार्थ्यांस तहहयात मिळेल. त्यासाठी पुन्हा प्रत्येक वर्षी नव्याने जिल्हास्तरीय समितीस कोणतीही कागदपत्रे सादर करण्याची आवश्यकता नाही. फक्त प्रतिवर्षी हयातीचा दाखला सादर करणे बंधनकारक राहील.
सदर मानधन लाभार्थ्यांना डीबीटी प्रणालीद्वारे अदा करण्यात येईल. तसेच, सदर शासन निर्णयाची अंमलबजावणी दिनांक १ एप्रिल, २०२४ पासून करण्यात येईल.
०५. पात्रता :
१. ज्यांचे वय ५० पेक्षा जास्त आहे. दिव्यांगांना वयाची अट १० वर्षांने शिथिल करण्यात येत आहेत. (दिव्यांगांना वयोमर्यादा ४० वर्षे)
२. ज्यांचे कला व साहित्य क्षेत्रातील योगदान कमीत कमी १५ वर्षे आहे.
३. ज्यांनी साहित्य व कलाक्षेत्रात सातत्यपूर्ण, दर्जेदार व मोलाची भर घातली आहे.
४. वयाने ज्येष्ठ असणारे, विधवा/परितक्त्या / दिव्यांग कलाकार यांना प्राधान्य राहील.
५. कलाकाराचे सर्व मार्गानी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ६०,०००/- पेक्षा जास्त नसावे.
६. ज्या कलाकारांची उपजीविका फक्त कलेवरच अवलंबून आहे असे कलाकार तसेच जे कलाकार फक्त कलेवरच अवलंबून होते, मात्र सध्या त्यांना इतर कोणत्याही मार्गाने उत्पन्न नाही असे कलाकार,
७. केंद्र किंवा राज्य शासनाच्या महामंडळे इतर कोणत्याही नियमित मासिक पेन्शन योजनेत अंतर्भूत नसलेले पात्र कलाकार.
८. कलाकार/साहित्यिक महाराष्ट्राचा रहिवासी असणे बंधनकारक आहे.अधिक व सविस्तर माहितीसाठी वरील शासननिर्णयाच्या PDF वर Click करून download करून माहिती मिळवून घ्यावी……….
महाराष्ट्र राज्यातील मान्यवर वृद्ध साहित्यिक व कलावंत यांना मानधन योनजा नियमात सुधारणा करण्याबाबत पर्यटन व सांस्कृतिक कार्य विभाग शासन निर्णय दिनांक ०७-०२-२०१४
प्राप्त अर्जाची सोबत जोडलेल्या परिशिष्ट २ मधील अटी व शर्तीन्सार छाननी
करण्यात यावी. त्यामधील प्रमुख निकष खालीलप्रमाणे आहेत.
१. साहित्य व कला या क्षेत्रात ज्यांनी मोलाची भर घातली आहे अशी व्यक्ती,
२. कला आणि वाड्.मय क्षेत्रात ज्यांनी किमान १५ ते २० वर्षे इतक्या प्रदीर्घ काळासाठी महत्वपूर्ण कामगिरी केली आहे अशा व्यक्ती,
३. ज्या स्त्री / पुरुष कलाकाराचे व साहित्यिकांचे वय ५० वर्षापेक्षा जास्त आहे, अशा व्यक्ती,
४. साहित्यिक व कलावंत यांच्या निधनानंतर त्यांच्या विधवा पत्नी / विधुर पती यांना तहहयात मानधन मिळेल.
५. जे साहित्यिक व कलावंत अर्धांगवायू, क्षय, कर्करोग, कुष्टरोग या रोगांनी आजारी असतील तसेच ज्यांना ४०% पेक्षा जास्त शारिरिक व्यंग असेल किंवा अपघाताने ४०% पेक्षा जास्त अपंगत्व आले असेल व त्यामुळे ते स्वतःचा व्यवसाय करु शकत नसतील, असे साहित्यिक व कलावंत यांच्यासाठी वयाची अट शिथिल करण्यात येईल.
६. वयाने वडील असणा-या व विधवा / परितक्त्या वृध्द साहित्यिक व कलावंत यांना मानधन देण्यासाठी प्राधान्य देण्यात येईल.
७. ज्या साहित्यिक व कलावंतांचे सर्व मार्गाने मिळून वार्षिक उत्पन्न रु.४८,०००/- पेक्षा जास्त नाही.अधिक व सविस्तर माहितीसाठी वरील शासननिर्णयाच्या PDF वर Click करून download करून माहिती मिळवून घ्यावी……….
महाराष्ट्र राज्यातील मान्यवर वृद्ध साहित्यिक व वृद्ध कलावंतांना मानधन या योजने अंतर्गत कलावंताची निवड करण्यासाठी जिल्हा स्तरावर समिती नेमण्याबाबत सामाजिक न्याय सांस्कृतिक कार्य क्रीडा व विशेष सहाय्य विभाग शासन निर्णय दिनांक ०१-०६-२००४
महाराष्ट्र राज्यातील मान्यवर वृद्ध साहित्यिक व वृद्ध कलावंतांना मानधन या योजनेत मान्यता आणि त्या अंतर्गत देण्यात येणा-या अर्थ सह्य्यात मान्यता देण्याबाबत, समाज कल्याण सांस्कृतिक कार्य,क्रीडा व पर्यटन विभाग शासन निर्णय दिनांक १६-०३-१९९१
1. कलाक्षेत्रात 30 वर्षे अनुभव असणा-या व वयाची 50 वर्षे पूर्ण असणारे कलाकारांना मानधन देणेसाठीची योजना आहे.
2. योजनेचे निकष -1. कलाकाराची वार्षिक उत्पन्नाची मर्यादा रू. 48000/-; वय- 50 वर्षांपेक्षा अधिक असावे.
3. विहीत नमुन्यातील अर्जासोबत वार्षिक उत्पन्नाचा दाखला, रहिवासी दाखला तसेच कलेचे 03 पुरावे जोडणे आवश्यक आहे. सदरचा आवश्यक कागपत्रांसह विहीत नमुन्यातील अर्ज संबंधित तालुक्यांच्या गटविकास अधिकारी यांचेमार्फत या कार्यालयास सादर करणे आवश्यक आहे. 2. कलावंत मानधनाचे दर (दरमहा) – 1. अ श्रेणी- रू. 3150/-; ब श्रेणी- रू. 2700/- ; 3. क श्रेणी- रू. 2250/- 3. रत्नागिरी जिल्हास्तरीय वृध्द कलावंत व साहित्यिक निवड समितीद्वारे पात्र कलावंत व साहित्यिकांची श्रेणी ठरवून निवड करणेत येऊन त्यांची मा. संचालक, सांस्कृतिक कार्य संचालनालय यांचेकडे मानधनाकरीता शिफारस केली जाते. मा. संचालक यांचेकडून संबंधित मंजुर कलावंत/साहित्यिकांच्या बँक खात्यामध्ये मानधन वर्ग करणेत येते.
अधिक व सविस्तर माहितीसाठी वरील शासननिर्णयाच्या PDF वर Click करून download करून माहिती मिळवून घ्यावी……….